Omgaan met onzekerheid: alles wat je moet weten

In dit blog:

Iedereen is weleens onzeker

Onzekerheid, het is een gevoel waar we helaas allemaal wel eens mee te maken krijgen. De ene persoon meer dan de ander. Onzekerheid houdt in dat je twijfelt aan jezelf, de dingen die je doet, de keuzes die je maakt en ga zo maar door. Het gevoel kan zich eigenlijk in allerlei vormen en zaken manifesteren. Enige mate van onzekerheid is menselijk, iedereen twijfelt immers wel eens. Maar het is cruciaal om je onzekerheid niet te onderschatten. Wat begint met ‘s nachts piekeren en een gespannen gevoel, kan namelijk omslaan in een negatief zelfbeeld en dit kan serieuze gevolgen hebben voor je gezondheid en welzijn. In deze blog vind je alles wat je moet weten over omgaan met onzekerheid.

Onzekerheid herkennen

Het is dus erg belangrijk dat je onzekere gevoelens bij jezelf herkent. Dit kan soms echter makkelijker gezegd dan gedaan zijn. We zijn namelijk geneigd om deze gevoelens niet onder ogen te komen en ze ‘weg te stoppen’. Het zit namelijk in onze aard om altijd maar te doen alsof er niks aan de hand is. Zo lang je je onzekerheid geen plek kunt geven, kun je deze ook niet aanpakken en zal dit gevoel alleen maar toenemen en kom je uiteindelijk in een vicieuze cirkel van onzekerheid terecht. De volgende punten kunnen een uiting zijn van een langdurige onzekerheid;

  • Bang om fouten te maken en altijd streven naar de hoogste vorm van perfectie
  • Wanneer je je laat je beïnvloeden door de mening van andere mensen
  • Als je jezelf vergelijkt met andere mensen
  • Hoge mate van focus op je ‘falen’ en waardoor je soms je behaalde successen uit het oog verliest
  • Twijfelen aan wie je bent en wat je wilt

Dit zijn natuurlijk slechts enkele voorbeelden. Aangezien onzekerheid een heel persoonlijk gevoel is, uit zich dit bij iedereen anders en zijn er nog tal van andere ‘symptomen’ van onzekerheid. Het hierboven genoemde streven naar perfectie is een soort ‘coping mechanisme’ dat mensen met aanhoudende onzekerheid vaak ontwikkelen om teleurstelling of kritiek van anderen te voorkomen.

Nadelen van onzekerheid

Onzeker zijn klinkt dus misschien wel onschuldig, maar dat is het vaak helaas niet. Door het continue getwijfel en je lage eigenwaarde verlies je namelijk, vaak onbewust, een deel van je vrijheid. Neem bijvoorbeeld het ‘nee zeggen’, of het voor jezelf opkomen, dit kan erg lastig zijn als je niet stevig in je schoenen staat. Hoe erger dit wordt, hoe vaker je lastige situaties zult gaan ontwijken en confrontaties uit de weg zult gaan.

Niet alleen je vrijheid wordt ingeperkt door onzekerheid, maar deze stille vijand kan ook talloze gevolgen hebben voor je (mentale) gezondheid. Vaak ligt onzekerheid namelijk ten grondslag aan verscheidene psychische problemen als depressie, faalangst, angststoornissen, een sociale fobie en eetproblemen. Ook zien we dat mensen tegenwoordig steeds vaker lijden aan een burn-out, hierbij speelt onzekerheid wederom weer een grote rol. Aangezien je mentale en lichamelijke gezondheid nauw verweven zijn, kunnen deze psychische klachten uiteindelijk ook gaan zorgen voor lichamelijke klachten.

Doordat je steeds vaker geneigd zult zijn situaties met andere mensen uit de weg te gaan, worden je relaties met bijvoorbeeld vrienden of die met je partner ook beïnvloed.

Tips tegen onzekerheid

Het is erg belangrijk om je onzekerheid aan te pakken. Dit is niet altijd gemakkelijk, maar er zijn verschillende dingen die je er zelf aan kunt doen. Maar hoe doe je dit dan? Vaak helpt het om te beginnen met het identificeren van je onzekerheid. Hiervoor moet je terug naar de kern van je gevoelens; waar ben je nou precies onzeker over en waar kan dit vandaan komen? Komt dit bijvoorbeeld door negatieve ervaringen in je opvoeding, vervelende dingen die je hebt meegemaakt als scholier of zit er een heel andere reden achter?

De onderliggende oorzaak hoeft niet altijd voor de hand liggend te zijn. Sterker nog; het kan soms een hele zoektocht zijn om de oorzaak van je onzekerheid te vinden. Zodra je eenmaal een concreet beeld hebt van je gevoelens kun je hier ook makkelijker mee werken. Het kan helpen om dit op te schrijven en deze punten eventueel zelfs te bespreken met iemand die je vertrouwt.

Focus op positieve zaken

Nu je het precieze karakter van je onzekerheid voor ogen hebt, is het tijd om te gaan focussen op waar je goed in bent. Dit klinkt in eerste instantie misschien voor de hand liggend. Maar om deze positieve punten kracht bij te zetten is het belangrijk om ook je successen en prestaties op de lijst te zetten. Dit hoeven niet alleen maar topprestaties te zijn of enorme overwinningen, het is juist belangrijk om ook kleine prestaties te noteren. Dit kan bijvoorbeeld al zijn dat je blij bent met de studie die je doet/gedaan hebt, dat je goed werk hebt afgeleverd, dat je een fijne cirkel mensen om je heen hebt, etcetera. We moeten dagelijks honderden beslissingen maken, groot of klein, denk eens aan alle goede beslissingen die je maakt. Leg de lat niet te hoog en heb ook waardering voor deze ‘kleine’ successen.

Start met jezelf prioriteren

Om je positieve eigenschappen en prestaties te omarmen is het belangrijk om jezelf te gaan prioriteren. Focus op je eigen doelen en stop met het continue vergelijken van jezelf aan anderen. Zij maken immers een andere ontwikkeling door dan jij. Zorg dat je jezelf omringt met mensen die je vertrouwt en vermijd de mensen die je het gevoel geven dat je jezelf moet bewijzen. Hoe beter je in je vel zit, hoe makkelijker dit zal gaan. Werk daarom aan je mentale en fysieke gezondheid. Zorg goed voor je lichaam en wees niet te streng voor jezelf.

Je onzekerheid overwinnen is een lang proces en zal niet altijd even makkelijk gaan. Verwacht dan ook niet dat dat dit binnen een paar weken lukt en neem genoegen met de kleine stapjes die je maakt. Er zullen gedurende het proces ongetwijfeld nog negatieve gedachten of twijfels naar boven komen. Het is belangrijk om hier op een goede manier mee om te gaan. Schrijf deze negatieve ideeën of twijfels op en reflecteer hierop; wat heb je geleerd van de ervaring en hoe kan dit jou helpen in de toekomst. Probeer je fouten te zien als ‘leermomenten’ en niet als falen. Aarzel ook vooral niet om hulp in te schakelen van vrienden, familie of een deskundige. Zij zullen je wellicht tot nieuwe inzichten laten komen.

Hoe yoga kan helpen bij onzekerheid

Wanneer je onzeker bent, lijkt het soms verleidelijk om te vluchten of om afleiding te zoeken. Wanneer je ‘s avonds in bed ligt te piekeren ben je waarschijnlijk al snel geneigd om nog even op je mobiele telefoon te kijken of om nog maar even een boekje te lezen. Hierdoor kun je je gedachten misschien even verzetten, maar de onderliggende emoties zwerven nog steeds door je lichaam rond en zullen zich alleen maar blijven opstapelen. Op lange termijn zul je hier veel klachten en negatieve gevolgen van gaan ervaren. Dit wil je natuurlijk voorkomen en daarom is het beter om voor de ‘moeilijkere weg’ te kiezen en je emoties onder ogen te komen in plaats van je er tegen te verzetten. Dit kan soms lastig of zelfs confronterend zijn. Maar hierdoor zul je uiteindelijk veel meer verlichting vinden en komt er weer meer ruimte voor positieve gevoelens.

Geef aandacht aan je lichaam

Maar hoe kom je nou bij het diepste van je emoties en hoe erken je deze? Het antwoord hierop is aandacht geven aan je lichaam. Probeer te achterhalen waar in je lichaam je deze onzekerheid voelt en hoe deze doorschemert in je ademhaling. In de drukte van het alledaagse leven kan het soms lastig zijn om hier de rust en focus voor te vinden. Dit is waar yoga je mee kan helpen. Het kernpunt van yoga is namelijk het focussen op wat er in je leeft op dat specifieke moment en de chaos om je heen even aan de kant te zetten. Wij mensen zijn geneigd om altijd houvast ze zoeken, iets waar we in onze onzekerheid aan vast kunnen houden. Hierdoor verzet je je tegen de onzekerheid en zal je geen rust vinden. Yoga helpt je bij het accepteren van de onzekerheden in het leven; we hebben nou eenmaal geen controle op alles wat er om ons heen gebeurd. Pas als je stopt met je verzetten, kan je de realiteit onder ogen komen.

Starten met yoga

Door middel van yoga geef je je onzekerheid een plekje en maak je ruimte in je lichaam voor positieve emoties. Dit wil dus niet zeggen dat je je onzekerheden helemaal weg zult werken, nee, je leert ze te accepteren en te omarmen. Dit kost tijd en oefening en werkt alleen als je de emoties die al aanwezig zijn in je lichaam accepteert, verwijt jezelf dus niets voor het hebben van deze gevoelens. Probeer je in plaats daarvan af te vragen wat ten grondslag ligt aan je onzekerheid. Het is bij yoga essentieel om al je aandacht op jezelf te richten. Op die manier word je je bewuster van wat jouw lichaam je probeert te vertellen over je onzekerheden.

Neem de tijd en verwacht niet dat je meteen antwoord zult hebben op al je vragen of dat je meteen om zult kunnen gaan met al je negatieve emoties. Naarmate je yoga doet, zul je merken dat de angst jou loslaat en het vertrouwen in jezelf groeit.

Hulp bij onzekerheid door middel van hypnotherapie

Hypnotherapie is een therapie die gebruik maakt van het therapeutische effect van klinische hypnose. Door middel van hypnotherapie wordt een trance opgeroepen. In je alledaagse leven heb je jezelf ongetwijfeld al eens in zo een trance-achtige toestand bevonden. Wanneer je je bijvoorbeeld helemaal verdiept in iets of wanneer je helemaal opgaat in een moment en je je niet meer bewust bent van alle dingen die er om je heen gebeuren. Deze trance wordt beschouwd als een staat van een verhoogd bewustzijnsniveau. Je krijgt hierdoor als het ware toegang tot het onderbewustzijn. Dit zorgt voor een situatie waarin de therapeut kan werken met zelfsuggestie, verbeelding, reflectie en communicatie en zo als het ware een verbinding maken tussen het bewuste en het onbewuste. Een belangrijk aspect van de therapie is het versterken van positieve emoties en het contact herstellen met je innerlijke gevoelens.

Hoe hypnotherapie kan helpen

Hypnotherapie kan worden ingezet bij een breed scala van zowel mentale als fysieke klachten en heeft een aangetoonde werkzaamheid. Iedereen kan in aanmerking komen voor hypnotherapie en je hoeft dus niet aan bepaalde eisen of karakteristieken te voldoen. De therapie kan als doel hebben om de klachten te verminderen of zelfs te verhelpen, maar dit hoeft niet altijd de focus te zijn. De hypnotherapie kan namelijk ook bijdragen aan het verbeteren van het zelfinzicht, wat er voor zorgt dat de betreffende ‘cliënt’ zijn/haar probleem beter begrijpt en zelf beter op kan lossen. Iedereen is uniek en heeft zijn eigen motieven en emoties. Er zal dus in iedere situatie gekeken worden wat er speelt en wat hiervoor de therapeutische mogelijkheden zijn. De therapeut gaat samen met jou op zoek naar een plan van aanpak dat bij jouw unieke situatie past.

Hoe een hypnotherapeut te werk gaat

De therapeut stemt zich tijdens het geven van de therapie af op de beleving van de cliënt en de manier waarop deze zijn emoties en gevoelens ordent. Door deze precieze afstemming kan de cliënt optimaal gebruik maken van zijn eigen mogelijkheden. De therapeut probeert onbewuste motieven of onderdrukte gevoelens te vinden die ongemerkt invloed hebben op onze alledaagse gemoedstoestand en hij/zij zorgt ervoor dat de patiënt hiermee kan interacteren. Dit zorgt voor verwerking van deze emoties en maakt het makkelijker om ze een plaats te geven. Op die manier komt er weer plaats en ruimte voor positieve gevoelens en emoties.

Hypnotherapie kan dus ook de oorzaak van jouw onzekerheid aanpakken. Tijdens de therapie wordt de aandacht van jouw bewust- en onderbewustzijn verlegt en wordt er gezocht naar motieven en patronen die kunnen leiden tot een negatief zelfbeeld. Door het identificeren van de oorzaak en de kern van jouw onzekerheid kan deze makkelijker verholpen worden. Door het plaatsen van deze negatieve gevoelens komt er weer ruimte voor positieve gevoelens en zal je zelfbeeld verbeteren. Op die manier kan hypnotherapie dus bijdragen aan het verminderen of zelfs verhelpen van jouw onzekerheid.

Aan de slag met omgaan met onzekerheid

Wil je graag jouw onzekerheid aanpakken? Wellicht kan hypnotherapie of yoga (adem, meditatie, yogahoudingen, yoga nidra) uitkomst bieden. Als ervaren (adem)coach, hypnotherapeut en yogadocent help ik je graag.